Różne są drogi do prowadzenia własnej firmy, kiedy pracuje się na etacie. Często wybieranym rozwiązaniem jest wtedy jednoosobowa działalność gospodarcza, nieco rzadziej wybór pada na skorzystanie z możliwości założenia spółki. Istnieje grono przedsiębiorców, którzy pozostając w dalszym ciągu na etacie, dodatkowo zdecydowali się na koncepcję bazującą właśnie na takiej formie. Jest to na tyle rzadko stosowane rozwiązanie, że wokół niego narasta wiele niedopowiedzeń. Głównym z zagadnień budzącym wątpliwości jest odpowiedź na pytanie, czy pracując na etacie, można w ogóle założyć spółkę?
Korzyści i minusy związane z pracą na etacie
Praca na etacie to przede wszystkim stabilizacja. Z jej tytułu co miesiąc na nasze konto wpływa stałe wynagrodzenie, a oprócz tego odprowadzane są składki (co nie oznacza, że na cokolwiek sensownego się one przydają :)). Możemy także liczyć na pensję, przebywając na urlopie wypoczynkowym czy w trakcie zwolnienia chorobowego. Etat zdejmuje z pracownika obowiązek zajmowania się formalnościami związanymi z rachunkowością. Zadania te przypadają w udziale działowi kadr i księgowości. Dodatkowo większość pracodawców inwestuje w szkolenia rozwijające kompetencje pracowników.
Jednak etat posiada również wady, z którymi musimy się mierzyć. To forma pracy, w której nasze działania uzależnione są od osób na wyższych stanowiskach lub bezpośrednio od właściciela firmy. Pracownik nie jest w pełni decyzyjny. Ograniczają go normy i godziny czasu pracy. W większości przypadków poziom zaangażowania nie przekłada się także znacząco na bezpośredni wzrost zarobków.
Własna spółka – zalety i wady
Spółka umożliwia szeroki zakres działań. W ramach takiej formy działalności sami, jako przedsiębiorcy, decydujemy o czasie pracy i jej formie. Jednocześnie nasz zysk jest zmienny i uzależniony od zaangażowania. Nie przysługują nam też ekwiwalenty pieniężne w przypadku dni wolnych, chyba, że z pracodawcą jesteśmy umówieni na określoną umowę, w której mamy wykonać poszczególne czynności (można je wykonać w tydzień, a pozostałe trzy odpoczywać). W spółce po naszej stronie leży prowadzenie księgowości, chociaż oczywiście czynność tę możemy powierzyć firmie zewnętrznej. Mimo początkowych niedogodności spółka to idealne rozwiązanie dla osób, które chcą rozpocząć pracę na własny rachunek i zoptymalizować swoje podatki odprowadzane do urzędu. Spółka nierzadko pozwala znacząco ograniczać koszty związane z podatkami i ubezpieczeniem, dlatego powinna być najczęściej wybieraną formą prowadzenia działalności.
Czy można łączyć pracę na etacie ze spółką?
Polskie prawo nie nakłada żadnych ograniczeń w związku z jednoczesną pracą na etacie, a założeniem własnej działalności w formie spółki. Jedyne ograniczenie, jakim możemy zostać objęci, wynika z zapisów umowy o pracę podpisanej z firmą, w której jesteśmy zatrudnieni. Niekiedy pracodawcy umieszczają zapis dotyczący konkurencji. W takim przypadku prowadzenie działalności o identycznym lub zbliżonym zakresie co praca na stanowisku, jakie sprawujemy, wyklucza możliwość założenia spółki. Jeśli obszar naszych działań ma obejmować zupełnie inne czynności, nie mamy obowiązku informowania o tym pracodawcy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy osoba chcąca założyć spółkę pracuje na urzędniczym stanowisku w administracji państwowej.
Jednocześnie należy pamiętać, że pozostanie w stosunku pracy, wymusza w pierwszej kolejności działanie na rzecz zatrudniającej firmy. Dopiero po zrealizowaniu swoich obowiązków w ramach pracy na etacie, możemy zająć się rozwijaniem swojej dodatkowej działalności. Niekiedy godziny pracy w ramach etatu mogą kolidować z naszymi zobowiązaniami np. wizytą w urzędzie w celu dopełnienia formalnościami. Z punktu widzenia pracodawcy są to wyłącznie nasze osobiste problemy. Chociaż, zwłaszcza na początku działalności, ciężko jest pogodzić etat z prowadzeniem własnej spółki, to jednak takie rozwiązanie jest opłacalne. Jakie możliwości daje takie połączenie?
Spółka na etacie a składki zdrowotne
Przedsiębiorca pracujący jednocześnie na etacie nie musi wnosić składek na ubezpieczenie społeczne z obu tytułów. Sytuacja ta jest możliwa w momencie, gdy jego etatowe wynagrodzenie jest równe bądź wyższe od minimalnego wynagrodzenia (w 2022 r. wynosi ono 3010 zł). Jest to tzw. zbieg tytułów ubezpieczeń. Wówczas jedyną obowiązkową składką, jaką należy uiścić w ramach spółki, jest składka zdrowotna. W przypadku, gdy przedsiębiorca nie osiąga tej kwoty, pracując na etacie, jest zobowiązany do wnoszenia składek jednakowo z tytułu umowy oraz posiadanej spółki.
Składka zdrowotna a chorobowa
Często pracownicy i przedsiębiorcy mają problem z dostrzeżeniem różnic między składką zdrowotną a chorobową. W przypadku tej pierwszej sprawa jest jasna, to składka obowiązkowa w ramach pracy na etacie oraz podczas prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Nie ma na to wpływu wysokość osiąganego wynagrodzenia. Składka chorobowa jest natomiast dobrowolna, jednak z kilkoma zastrzeżeniami. Przedsiębiorca, który zwolniony jest z uiszczania składek społecznych, (o czym wspominaliśmy już we wcześniejszym akapicie) nie może w sposób dobrowolny opłacać składki chorobowej. Oznacza to, że do jej dobrowolnego opłacania może się zgłosić przedsiębiorca, dla którego składki społeczne są obowiązkowe.
Problematyczne zwolnienia lekarskie
Analogicznie: przedsiębiorca zwolniony ze składek społecznych, pozbawiony prawa do dobrowolnej składki chorobowej, może otrzymywać zasiłek z tytułu przebywania na zwolnieniu chorobowym. Prawo to jest jednak wynikiem pracy na etacie i odprowadzanych w ramach niego składek. Celem takiego działania jest uniknięcie podwójnego wypłacania świadczeń w ramach jednego zwolnienia lekarskiego.
Urlop bezpłatny na etacie a własna działalność
W przypadku, gdy pracownik chce w ramach etatu skorzystać z opcji urlopu bezpłatnego, będzie zobowiązany do opłacenia składki zdrowotnej oraz składek społecznych w ramach prowadzonej działalności. Wynika to z faktu, że taka forma urlopu jest „zawieszeniem” stosunku pracy. Po powrocie na etat na nowo odzyska prawo do zwolnienia z opłacania składek społecznych w ramach prowadzonej spółki.
Spółka a etat – połączenie idealne?
Założenie spółki przy jednoczesnym wykonywaniu pracy na etacie jest opłacalnym działaniem dla osób, które od dawna rozważały rozpoczęcie własnej działalności. Wówczas jedynym kosztem we własnej firmie jest składka zdrowotna, a pozostałe odprowadzane są z tytułu umowy o pracę.
