W ubiegłym roku, a dokładnie od 1 stycznia 2021 roku weszła w życie ważna aktualizacja specustawy o obowiązku zgłaszania wszystkich zawieranych UoD do ZUS-u. Pozostaje jedynie zadać sobie pytanie, w jakich celach Zakład Ubezpieczeń Społecznych zbiera informacje o zawartych umowach, a także czy nałożony na przedsiębiorców nowy obowiązek dotyczy wszystkich osób świadczących pracę, czy kogoś to nie dotyczy?
Obowiązek informowania ZUS-u
W myśl wcielonych przepisów na mocy z art. 36 ust. 17 (ustawy systemowej) każdy płatnik składek bądź osoba fizyczna zlecająca dzieło (w rozumieniu: tekst, utwór muzyczny, rękodzieło, obraz, grafika, video lub inną tworzoną rzecz – dobro materialne/niematerialne) musi poinformować ZUS o zawarciu przez siebie każdej umowy o dzieło przy pomocy druku RUD. Zgłoszenia musimy dokonać, jeżeli zawarliśmy umowę z osobą, z którą nie pozostajemy w stosunku pracy albo osoba ta, w ramach UoD nie świadczy pracy na rzecz prowadzonej przez nas firmy (a więc nie ma nawiązanego z nami stosunku pracy do obowiązkowego jej oskładkowania).
Kogo dotyczy obowiązkowe informowanie?
Obwarowane obowiązkiem zgłaszania w ZUS zawartej umowy o dzieło zostały wszystkie podmioty gospodarcze mające status płatnika składek, tzn. opłacających składki np. za pracowników lub zleceniobiorców, jak i również osób fizycznych. Przy czym osoby fizyczne nie zatrudniają żadnych innych osób ani nie prowadzą żadnej formy działalności gospodarczej, z tytułu, której muszą m.in. odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne do ZUS-u.
Kto nie musi informować ZUS-u o podpisanych umowach o dzieło na drodze wyjątki?
Zwolnionymi z obowiązku informowania ZUS o zawartych UoD są podmioty gospodarcze – spółki prawa handlowego.
Spółkami prawa handlowego określa się współdziałanie dwóch lub większej ilości podmiotów, których celem jest uzyskiwanie przychodu, czyli zarabianie pieniędzy poprzez prowadzoną własną usystematyzowaną działalność. Spółki o takim charakterze podlegają licznym regulacjom ujętym w Kodeksie spółek handlowych. Kodeks ten dokonuje dodatkowego podziału pośród spółek handlowych na: osobowe i kapitałowe. Spółki funkcjonujące jako osobowe działalności opierają się na więziach pomiędzy poszczególnymi wspólnikami, które są wynikiem zaangażowania, zjednoczenia wspólnych sił w biznesie. W przypadku spółek kapitałowych – sens ich istnienia opisuje kapitał pieniężny oraz posiadany majątek pod postacią dóbr materialnych.
Jakie są rodzaje spółek prawa handlowego w Polsce, które są zwolnione z takiego obowiązku?
Spółkami handlowymi są:
- z ograniczoną odpowiedzialnością (z.o.o);
- akcyjna (S.A.);
- spółki osobowe;
- jawna;
- partnerska;
- komandytowa;
- stowarzyszenia i fundacje;
- komandytowo-akcyjna.
Dodatkowe uwagi
a) Powinniśmy także wiedzieć, że tego typu obowiązek nie dotyczy umów o dzieło zawieranych z własnym pracownikiem (prac wykonywanych na rzecz rodzimego pracodawcy), ale i umów zawartych z inną zewnętrzną firmą albo klauzul umownych podpisywanych z osobami prowadzącymi własną działalność gospodarczą poza naszą firmą.
b) W świetle polskiego prawa musimy równolegle pamiętać, że wyszczególnione powyżej podmioty gospodarcze nie są płatnikami składek ubezpieczenia społecznego, co więcej nie mają one obowiązku rejestrowania się w ZUS-ie jako płatnicy tych składek. Ponieważ nie zgłaszają nikogo, w tym samych siebie do odprowadzania składek na kapitał dla przyszłych świadczeń rentowo-emerytalne.
Co należy przekazać do ZUS-u w formularzu zgłoszenia RUD?
W druku informacyjnym RUD przedsiębiorcy przekazują wyłącznie same ogólne dane odnoszące się do zamawiającego, jak i wykonawcy dzieła, daty zawarcia umowy o dzieło, rozpoczęcia, a także jej zakończenia oraz co jest jej przedmiotem.
WAŻNE!:
Do zgłoszenia zawartej UoD są zobowiązani wszyscy płatnicy składek rentowo-emerytalnych oraz osoby fizyczne, bez podziału na to, czy ktoś jest zarejestrowany w ZUS jako płatnik składek, czy też nie jest.
