Chcemy dzisiaj podzielić się z Tobą informacjami o zmianach w podatkach, które weszły w życie 1 lipca 2022 roku. Ustawodawca podatkowy przyzwyczaił nas już do tego, że podatki dochodowe nowelizowane są co najmniej raz w roku. Zwykle dzieje się to pod koniec roku, aby weszły one w życie na początku kolejnego. W tym roku jednak zamieszanie związane z nowym ładem było tak wielkie, że ustawodawca zdecydował się na jeszcze jedną dodatkową zmianę, która wchodzi w życie w połowie roku. W części będzie ona skutkowała pewnymi zmianami w rozliczeniach podatkowych od połowy roku, niektóre będą miały moc wsteczną – od początku 2022 roku, a częściowo zmiany wejdą w życie od początku roku 2023.
Zmiany, które dziś omówimy będą dotyczyć rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli podatku PIT, a także składki zdrowotnej. Kluczowe zmiany weszły w życie począwszy od 1 lipca.
Jeśli wolisz przyswoić dawkę tej wiedzy za pomocą wideo, znajdziesz je na samym dole tego artykułu.
Zmiana podstawowej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych
Pierwsza zmiana, którą chcemy wskazać, to zmiana podstawowej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych z 17% na 12%. Oznacza to, że w przypadku podstawowych dochodów, niezależnie od tego, z jakiego źródła pochodzą, czy to z umowy o pracę, czy umowy o dzieło, zlecenia, z działalności gospodarczej, czy z innych źródeł opodatkowanych na zasadach ogólnych, ta pierwsza podstawowa stawka podatku będzie wynosić 12% przez cały rok 2022 i w latach kolejnych. Ustawodawca wprowadził więc bardzo pozytywną zmianę, obniżając podstawową stawkę podatku z 17% do 12%, czyli aż o 5 punktów procentowych.
Wiąże się to również z likwidacją nieszczęsnej ulgi dla klasy średniej. Jej konstrukcja była bardzo skomplikowana, nastręczała bardzo wiele wątpliwości, co do sposobu jej stosowania i była też niesprawiedliwa, bo przysługiwała tylko osobom na etacie i prowadzącym działalność gospodarczą, rozliczającym się na skali. Obecnie ta ulga zostaje wyeliminowana, a zastępuje ją proste, dużo łatwiejsze do zastosowania obniżenie podstawowej stawki podatku. Plusem jest to, że skorzystają nie tylko podmioty, które korzystały z ulgi dla klasy średniej, ale również inne podmioty.
Zmiana kwoty ustawowej obniżającej podatek
Wraz z obniżką stawki podatku zmniejsza się również kwota ustawowa obniżająca podatek. Obecnie będzie ona wynosić 300 zł miesięcznie, czyli 3600 zł rocznie. Oprócz tego kwotę obniżającą podatek będzie można podzielić nawet na trzech pracodawców. Do tej pory deklarację PIT-2 mogliśmy złożyć tylko u jednego z pracodawców i tylko jeden z pracodawców mógł nam odtrącać kwotę obniżającą podatek. Obecnie możemy rozbić to w przypadku dwóch, a nawet trzech pracodawców. Dwaj pracodawcy będą oni mogli korzystać z połowy kwoty obniżającej podatek, a więc 150 zł każdy, trzej – 100 zł miesięcznie każdy.
Możliwość zmiany formy rozliczenia podatkowego za rok 2022
Co istotne, nowe przepisy umożliwiają zmianę wybranej na początku tego roku formy rozliczenia podatkowego za rok 2022. Pojawia się więc coś bezprecedensowego, czego do tej pory nie było w naszych przepisach podatkowych. Mogą to jednak zrobić tylko przedsiębiorcy, czyli podmioty, które rozliczają swoją firmę na zasadach podatku dochodowego od osób fizycznych, a więc jednoosobowe firmy, a także wspólnicy spółek cywilnych oraz jawnych.
Nie można jednak zastosować tego w każdą stronę. Oznacza to, że możemy zmienić formę rozliczenia z ryczałtu na skalę lub z „liniówki” na skalę, ale nie ma takiej możliwości w drugą stronę. Zatem jeśli ktoś wybrał opodatkowanie według skali, nie może zmienić go na ryczałt lub na „liniówkę”.
Możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podstawy opodatkowania
Kolejną zmianą w podatku dochodowym, którą wprowadziła ustawa nowelizująca Nowy Ład 2.0. jest możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podstawy opodatkowania. Niewątpliwie jest to zmiana na plus, bo Nowy Ład obowiązujący od stycznia 2022 roku nie dawał możliwości jakiegokolwiek odliczenia składki zdrowotnej, którą płacą przedsiębiorcy. Niestety zmiana ta nie będzie aż tak korzystna, jak zasady, które obowiązywały jeszcze przed 2022 rokiem. Wówczas odliczaliśmy zapłacone składki zdrowotne od podatku, dzięki czemu właściwie w dużej części nie odczuwaliśmy tego ciężaru ekonomicznego zapłaconych składek zdrowotnych.
Obecnie będziemy mogli odliczyć składkę zdrowotną od podstawy opodatkowania, a więc nie od podatku, ale poniekąd od dochodu. Po drugie działa to tylko w ramach pewnego limitu. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na podatku liniowym będzie to maksymalnie kwota 8700 zł rocznie. Zatem nasza korzyść wyniesie około 1650 zł, jeśli obliczymy 19% od kwoty 8700 zł. Podatnicy rozliczający się na ryczałcie będą mogli odliczyć od podstawy, czyli swojego przychodu, połowę zapłaconej składki, natomiast podatnicy rozliczający się na karcie podatkowej – 19% zapłaconej składki.
Co istotne, składki od podatku nie będą mogły odliczyć osoby rozliczające się na skali podatkowej. Czyli z jednej strony „skalowcy”, zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby na etacie, pracujące na umowy zlecenie czy o dzieło, mogą cieszyć się pozytywną zmianą związaną z Nowym Ładem 2.0 w postaci obniżenia pierwszej stawki podatku do 12%, ale z drugiej strony, nadal będą musiały płacić składkę zdrowotną w wysokości 9% bez braku możliwości odliczenia jej od podatku.
Przywrócenie możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem przez samotnych rodziców
Kolejną pozytywną zmianą jest przywrócenie możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem przez samotnych rodziców. Nowy Polski Ład, który wszedł w życie w styczniu 2022 roku zamienił możliwość tego wspólnego rozliczenia na ulgę, która była znacznie mniej korzystna. Samotny rodzic mógł rozliczyć ulgę w postaci 1500 zł rocznie. Tymczasem już za rok 2022 samotni rodzice ponownie będą mieli możliwość wspólnego rozliczenia z dzieckiem, dzięki czemu będą mogli zapłacić znacznie mniej podatku. Zwiększona została również kwota zarobków dziecka, czyli maksymalnego limitu, który dziecko może wygenerować – od około 3000 do około 16 000 zł.
Zmiany dla komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych
Jest również kilka zmian negatywnych. Głownie dotyczą one składki zdrowotnej. Chodzi między innymi o komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych. Śledząc wypowiedzi doradców podatkowych i prawników począwszy od roku 2022, można było zauważyć, że bardzo często rekomendowaną formą prowadzenia biznesu była spółka komandytowo-akcyjna, właśnie z uwagi na to, że jej wspólnicy w ogóle nie byli oskładkowani składką zdrowotną, mogli zatem uniknąć płacenia tych składek.
Począwszy od lipca właśnie za sprawą ustawy nowelizującej również komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych będą zobowiązani do płacenia składek zdrowotnych mniej więcej na tych samych zasadach co komplementariusze spółek komandytowych. Zatem atrakcyjność tej formy prowadzenia biznesu spadnie, szczególnie porównując ją do spółki komandytowej. Ustawa dotycząca oskładkowania prokurentów spółek kapitałowych, ale nie tylko, budziła daleko idące wątpliwości co do tego, czy należy ich wynagrodzenie oskładkować, czy nie. Sami widzieliśmy sporo argumentów za tym, aby właśnie one nie podlegały oskładkowaniu z uwagi na brzmienie poprzednio obowiązujących przepisów.
Obecnie przepisy zostały zmienione w taki sposób, aby w sposób jednoznaczny było wiadomo, że również wynagrodzenia prokurentów są oskładkowane składką zdrowotną na analogicznych zasadach co wynagrodzenia członków zarządu spółek komandytowych.
Pozostałe zmiany, o których warto wiedzieć
Przejdźmy do ostatnich trzech zmian podatkowych, o których chcemy wspomnieć. Po pierwsze dotyczą one bardzo sławetnej zmiany w uldze tzw. „Pałacyk plus”, czyli uldze na zabytki. Jak mówili niektórzy, były to królowa wszystkich ulg, bo rzeczywiście dawała bardzo szerokie możliwości optymalizacyjne. Obecnie nie będzie można z niej skorzystać w kontekście zakupu nieruchomości zabytkowej, a jedynie jej remontu i to tylko takiego, który jest zatwierdzony przez konserwatora zabytków. Zatem atrakcyjność tej ulgi z pewnością zmaleje, a kto miał skorzystać z tej ulgi, pewnie już z niej skorzystał.
Kolejną zmianą jest odroczenie tzw. JPK w podatkach dochodowych. VAT-owcy pewnie już wiedzą, czym są JPK, czyli jednolite pliki kontrolne wysyłane na gruncie podatku VAT. De facto chodzi o to, że pokazujemy organowi podatkowemu wszystkie nasze rozliczenia. Właśnie ta elektroniczna forma wysyłania raportowania ksiąg podatkowych ma być również przeniesiona na grunt podatku dochodowego, zarówno w cicie, jak i w picie.
Początkowo miała ona obowiązywać pewną kategorię podmiotów od 2023 roku. Te terminy zostały jednak odroczone i będą obowiązywać od 2023, 2024, 2025 i 2026 roku – kolejne kategorie podatników będą odpowiednio objęte obowiązkiem elektronicznego raportowania ksiąg podatkowych.
Ostatnia techniczna rzecz, która również została zmieniona na podstawie przepisów nowelizujących Polski Ład począwszy od lipca to ujednolicenie wszystkich terminów rozliczenia PIT. Terminy czasami różniły się w zależności od tego, w jakiej formie ktoś się rozliczał. W przyszłym roku, czyli w roku 2023, terminem standardowym będzie koniec kwietnia. Będzie on obowiązywać wszystkich, także rozliczających się na karcie podatkowej i na ryczałcie. Z uwagi na to, że ostatni dzień kwietnia wypada w dzień wolny od pracy, właściwym terminem do rozliczenia podatkowego podatku dochodowego będzie 2 maja.
Tutaj możesz obejrzeć odcinek o tym, co się zmieniło w PIT i w ZUS wraz z aktualizację Nowego Ładu:
